Αρθρο Νατάσας Στάμου στην «Κ»: Η ελληνική κεφαλαιαγορά με το βλέμμα στο μέλλον

*Νατάσα Στάμου
04.02.2025 • 22:14

Κάθε συζήτηση για την ευρωπαϊκή κεφαλαιαγορά αναπόφευκτα πλέον αναφέρεται στις εμβληματικές εκθέσεις Ντράγκι, Λέτα και Νουαγέ, που αφορούν το ομολογουμένως φιλόδοξο έργο της ενοποίησης των κεφαλαιαγορών της Ε.Ε.

Η έκθεση του Μάριο Ντράγκι για το μέλλον της ένωσης κεφαλαιαγορών και την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα προτείνει εκτεταμένες αλλαγές για την ανάπτυξη και ενοποίηση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών.

Υπογραμμίζει την ανάγκη να διευκολυνθεί η χρηματοδότηση μέσω κεφαλαιαγορών, καθώς η Ευρώπη εξαρτάται υπερβολικά από τις τράπεζες σε σύγκριση με άλλες μεγάλες οικονομίες και δυσχεραίνει τη χρηματοδότηση καινοτόμων και ταχέως αναπτυσσόμενων επιχειρήσεων. Επισημαίνει, δε, την ανάγκη για μεγαλύτερη ενεργοποίηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού σε έργα στρατηγικής σημασίας, ώστε να επιτευχθεί οικονομική κλίμακα σε μέγεθος ικανό να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ενωση να ανταγωνιστεί τις διεθνείς αγορές, ιδίως της Αμερικής και της Κίνας.

Η έκθεση του Ενρίκο Λέτα προτείνει στρατηγικές για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής κεφαλαιαγοράς, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ως εργαλείο για τη χρηματοδότηση καινοτομίας και ανάπτυξης.

Κεντρική πρόταση αποτελεί η καθιέρωση μιας Ενωσης Αποταμίευσης και Επενδύσεων, η οποία θα διευκολύνει τη συγκέντρωση κεφαλαίων και την κινητοποίηση επενδύσεων σε ολόκληρη την Ε.Ε. Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στο να επιτρέψει την καλύτερη διοχέτευση αποταμιεύσεων προς τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, μειώνοντας την εξάρτηση της Ευρώπης από εξωτερικούς επενδυτικούς πόρους.

Η έκθεση εντοπίζει τη μη αξιοποίηση των ιδιωτικών αποταμιεύσεων για την κάλυψη στρατηγικών αναγκών της Ε.Ε., καθώς και την εκροή σημαντικών κεφαλαίων προς τις ΗΠΑ. Οι προτάσεις Λέτα επικεντρώνονται στη διοχέτευση της αποταμίευσης προς την πραγματική οικονομία μέσω τυποποιημένων συνταξιοδοτικών και επενδυτικών προϊόντων, κοινών σε όλη την Ε.Ε. Παράλληλα, προτείνεται νέα δομή διακυβέρνησης του δημοσίου τομέα, μείωση του ρυθμιστικού βάρους, ενιαία εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας, παροχή κινήτρων.

Η έκθεση της ομάδας υπό τον Κριστιάν Νουαγέ προτείνει τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής πλατφόρμας τιτλοποίησης μέσω και δημοσίων εγγυήσεων, με στόχο την αύξηση των επενδυτικών ροών, ειδικά προς τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Το στίγμα της επερχόμενης πολιτικής δίνεται, κυρίως, με την αντικατάσταση του όρου Ενωση Κεφαλαιαγορών σε Ενωση Αποταμίευσης και Επενδύσεων.

Oι τρεις εκθέσεις προτείνουν ένα σχέδιο δράσης σε πέντε κρίσιμους άξονες –ενοποιημένη εποπτεία, υποδομές, τιτλοποιήσεις, συνταξιοδοτικά και αποταμιευτικά προϊόντα, εναρμόνιση του εταιρικού και πτωχευτικού δικαίου– με στόχο τη δημιουργία ενιαίας και δυναμικής κεφαλαιαγοράς, που θα προσελκύσει επενδυτές, θα ενισχύσει τη ρευστότητα και θα εδραιώσει την Ευρώπη ως παγκόσμιο οικονομικό πόλο.

Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία δήλωσε ότι εντός του Φεβρουαρίου θα παρουσιαστεί πενταετές πλάνο για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας της Ε.Ε., βασισμένο στην έκθεση Ντράγκι, που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και προτάσεις για τη διοχέτευση μέρους των αποταμιεύσεων προς επενδύσεις.

Το ρυθμιζόμενο περιβάλλον, η προστασία των επενδυτών, η διαφάνεια, η συνεχής αποτίμηση, ο ενάρετος οικονομικός κύκλος μέσω της εταιρικής διακυβέρνησης, η δέσμευση έναντι των μελλοντικών γενεών μέσω των αρχών βιωσιμότητας, είναι μερικοί από τους παράγοντες που θέτουν τα θεμέλια της εμπιστοσύνης στην κεφαλαιαγορά και αναδεικνύουν τη σημασία της στο οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι.

H εθνική στρατηγική για την κεφαλαιαγορά βασίζεται σε έξι πυλώνες (ενίσχυση ρυθμιστικού πλαισίου, προώθηση fintech και ESG, ψηφιοποίηση, ενίσχυση του buy side, χρηματοοικονομική παιδεία, παροχή φορολογικών κινήτρων, κινήτρων εισαγωγής στο χρηματιστήριο). Το σχέδιο νόμου που παρουσιάστηκε πρόσφατα από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών περιλαμβάνει διατάξεις υλοποίησης εντός αυτών των πυλώνων.

Με τις εκθέσεις Ντράγκι, Λέτα και Νουαγέ γίνεται ένα βήμα μπροστά στο φιλόδοξο έργο της ενοποίησης των κεφαλαιαγορών της Ε.Ε.

Αντιστοίχως, το στρατηγικό πλάνο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (2022-2027) βασίζεται σε πέντε άξονες –προστασία επενδυτών, βιώσιμη χρηματοδότηση, ψηφιακός μετασχηματισμός και καινοτομία, διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου και απλούστευση των απαιτήσεων και διαδικασιών, συνεργασία με ευρωπαϊκούς θεσμούς– και στοχεύει σ’ ένα βιώσιμο επενδυτικό πλαίσιο, που προσαρμόζεται στις διεθνείς τάσεις. Ολες οι παραπάνω πολιτικές τέμνονται:

– Στην ενίσχυση της αποταμίευσης και της παροχής κινήτρων, ιδίως για πράσινες και καινοτόμες επενδύσεις.

– Στη χρήση της ΑΙ.

– Στην εύκολη και φθηνή πρόσβαση σε χρηματοοικονομικά προϊόντα.

– Στην ανάπτυξη επενδυτικής κουλτούρας.

– Στην ανάγκη εγκατάλειψης της γραφειοκρατικής εποπτικής προσέγγισης και επέκτασης της εποπτικής κουλτούρας με βάση τον κίνδυνο (risk based approach).

– Στη μείωση του ρυθμιστικού βάρους, απλοποίηση και ψηφιοποίηση των διαδικασιών.

– Στη διασφάλιση της προστασίας της αγοράς και των επενδυτών.

– Στην ενίσχυση της λειτουργίας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Κοινοί στόχοι είναι η ενθάρρυνση της αποταμίευσης και των επενδύσεων, η χρήση της τεχνολογίας, η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, η αύξηση της ανταγωνιστικότητας.

Οι στόχοι αυτοί διατρέχουν όλους τους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας. Η ελληνική κεφαλαιαγορά μπορεί, πρέπει να συμβάλει και θα συμβάλει στην επίτευξή τους.

*Η κ. Νατάσα Στάμου είναι αντιπρόεδρος Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, πρόεδρος Συνεγγυητικού Κεφαλαίου.