Αστρονόμοι εντόπισαν έκρηξη από ένα αστέρι τόσο ισχυρή που θα μπορούσε να καταστρέψει την ατμόσφαιρα ενός πλανήτη
Για πρώτη φορά, οι αστρονόμοι λένε ότι εντόπισαν μια γιγαντιαία έκρηξη που εκλύθηκε από ένα αστέρι πέρα από το ηλιακό μας σύστημα. Η έκρηξη θεωρείται παρόμοια με εκείνες που εξαπέλυσε ο ήλιος μας, όπως οι ηλιακές καταιγίδες που κοσμούσαν τον νυχτερινό ουρανό με σέλας την περασμένη εβδομάδα στη Γη, αλλά σε πολύ μεγαλύτερη – και δυσοίωνη – κλίμακα.
Συγκεκριμένα, αντί να προκαλέσει πολύχρωμο βόρειο σέλας, αυτή η ισχυρή έκρηξη είναι πιο πιθανό να έχει δυνητικά καταστροφικές συνέπειες για οποιονδήποτε κοντινό πλανήτη, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Μια εκτίναξη μάζας από το στέμμα (CME), ήταν και η πιθανή αιτία αυτού του συμβάντος. Στο ηλιακό μας σύστημα, αυτό το φαινόμενο είναι ένα μεγάλο νέφος ιονισμένου αερίου, που ονομάζεται πλάσμα, και μαγνητικά πεδία που εκρήγνυνται από την εξωτερική ατμόσφαιρα του ήλιου.
Όταν τέτοιες εκρήξεις είναι αρκετά μεγάλες ώστε να φτάσουν στη Γη, μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές διαταραχές του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη μας. Αυτές οι ισχυρές ηλιακές καταιγίδες δημιουργούν σέλας στους πόλους της Γης, αλλά μπορούν επίσης να διαταράξουν τις επικοινωνίες, το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και στις λειτουργίες των δορυφόρων.
Οι αστρονόμοι δεν είχαν καταφέρει ποτέ να ανιχνεύσουν μια στεμματική μαζική εκτόξευση που να απελευθερώνεται από άλλο άστρο — μέχρι τώρα. Οι ερευνητές περιέγραψαν το πρωτοποριακό αυτό εύρημα σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό Nature .
Το αστέρι, που ονομάζεται StKM 1-1262, είναι ένας κόκκινος νάνος αστέρας περίπου 130 έτη φωτός από τη Γη.
Η αστρική καταιγίδα ξεκίνησε με την εκπληκτική ταχύτητα των 5,3 εκατομμυρίων μιλίων την ώρα (2.400 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο). Αυτή η ταχύτητα έχει καταγραφεί μόνο σε περίπου 1 στις 2.000 στεμματικές εκτινάξεις μάζας που απελευθερώνονται από τον ήλιο μας, σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης.
« Αυτή η έκρηξη είναι 10 έως 100 χιλιάδες φορές πιο ισχυρή από την ισχυρότερη που μπορεί να παράγει ο ήλιος», δήλωσε μέσω email ο συν-συγγραφέας της μελέτης Cyril Tasse, ερευνητικός συνεργάτης στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού. «Αυτό ανοίγει ένα παράθυρο εξωηλιακού διαστημικού καιρού».
Η πυκνή, γρήγορη έκρηξη ύλης που εκτοξεύτηκε από το αστέρι ήταν αρκετά ισχυρή ώστε να μπορέσει να αφαιρέσει την ατμόσφαιρα ενός πλανήτη σε κοντινή τροχιά.
Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η βίαιη δραστηριότητα των αστεριών επηρεάζει τους εξωπλανήτες είναι ζωτικής σημασίας, καθώς οι αστρονόμοι επιδιώκουν να προσδιορίσουν εάν οποιοσδήποτε πλανήτης πέρα από το ηλιακό μας σύστημα είναι δυνητικά κατοικήσιμος για ζωή.
Αναζητώντας αστρικές εκρήξεις
Μόλις απελευθερωθούν στο διάστημα από ένα αστέρι, οι στεμματικές εκτινάξεις μάζας δημιουργούν μια έκρηξη ραδιοκυμάτων καθώς διέρχονται από την εξωτερική αστρική ατμόσφαιρα, που ονομάζεται στέμμα.
«Πρόκειται για ισχυρές ριπές αστρικού ανέμου που κινούνται ταχύτερα από την ταχύτητα του ήχου στον περιβάλλοντα διαπλανητικό χώρο, δημιουργώντας ένα ωστικό κύμα που είναι συγκρίσιμο με την ηχητική έκρηξη ενός μαχητικού αεροσκάφους», δήλωσε ο Μαρκ Μις, ερευνητής στο Κέντρο Πρόβλεψης Διαστημικού Καιρού της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας ο οποίος ωστόσο, δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Οι ερευνητές εντόπισαν το ραδιοσήμα ενώ χρησιμοποιούσαν νέο αναλυτικό λογισμικό για να εξετάσουν μια έρευνα που διεξήχθη από το ραδιοτηλεσκόπιο Low Frequency Array, ή LOFAR, πριν από σχεδόν 10 χρόνια. Το LOFAR αποτελείται από χιλιάδες κεραίες στην Ολλανδία και σε όλη την Ευρώπη για να δημιουργήσει ένα μεγάλο ραδιοτηλεσκόπιο.
Ο Tasse και ο συν-συγγραφέας της μελέτης Philippe Zarka, ανώτερος ερευνητής στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού, ανέπτυξαν τη νέα τεχνική ανάλυσης, που ονομάζεται Ραδιοσυμβολομετρική Πολυπλεξική Φασματοσκοπία ή αλλιώς RIMS. Βασίστηκε σε μήκη κύματος φωτός που συλλέχθηκαν από χιλιάδες αστέρια για να τα παρακολουθήσει και να προσδιορίσει πώς άλλαξαν με την πάροδο του χρόνου, δήλωσε ο Tasse.
«Η ιδέα ήταν να προσπαθήσουμε να ανιχνεύσουμε ραδιοσήματα από άστρα και εξωπλανήτες», είπε ο Tasse. «Αυτή είναι μια ιδανική τεχνική για CME που εξελίσσονται σε χρονικές κλίμακες λεπτών, επομένως απαιτείται συνεχής παρακολούθηση υψηλής χρονικής ανάλυσης».
Το σήμα που ανίχνευσε το RIMS ήταν ραδιοκύματα τύπου II, υποδηλώνοντας ότι θερμό αέριο απομακρύνθηκε από το αστέρι στο διάστημα. Σε αντίθεση με τα γρήγορα ραδιοκύματα που είναι λάμψεις φωτός διάρκειας χιλιοστών του δευτερολέπτου με αμφίβολη προέλευση, ραδιοκύματα τύπου II συμβαίνουν σε διάστημα λεπτών, δήλωσε ο Dr. Joe Callingham, αναπληρωτής καθηγητής στο Ινστιτούτο Αστρονομίας Άντον Πάνεκουκ του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ
«Η σάρωση κωδικοποιεί την πυκνότητα του υλικού καθώς η CME ταξιδεύει προς τα έξω», είπε ο Callingham. «Έτσι, όχι μόνο από την ραδιοεκπομπή μπορούμε να καταλάβουμε ότι η μάζα έχει χαθεί από το αστέρι, αλλά μπορούμε επίσης να προσδιορίσουμε φυσικές παραμέτρους όπως η πυκνότητα».
Η ανίχνευση στεμματικών εκτινάξεων μάζας που απελευθερώνονται από άλλα άστρα έχει αποδειχθεί δύσκολη επειδή βρίσκονται πολύ μακριά για να παρατηρηθεί άμεσα το φαινόμενο, δήλωσε ο Callingham. Ενώ έχουν εμφανιστεί προηγούμενες ενδείξεις στεμματικών εκτινάξεων μάζας από άλλα άστρα, αυτές θα μπορούσαν συχνά να εξηγηθούν από άλλη δραστηριότητα, όπως ισχυρές εκλάμψεις, και δεν υπήρξαν οριστικές ανιχνεύσεις, πρόσθεσε ο Tasse.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.


