Μαραθώνιος 15 ετών η σύγκλιση με την Ευρώπη

Η Ελλάδα καλείται να διανύσει ένα μακρύ δρόμο για να μπορέσει να ανεβάσει τη μέση αγοραστική δύναμη των πολιτών στα αντίστοιχα ευρωπαϊκά επίπεδα.

Όπως δείχνουν τα στοιχεία της τριμηναίας έκθεσης του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, η σύγκλιση μπορεί να απαιτεί ακόμη και μια 15ετία, ενώ παράλληλα θα πρέπει να καταγράφονται υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης άνω του 2% καθώς και συνεχείς βελτιώσεις του δείκτη της παραγωγικότητας.

Το Γραφείο Προϋπολογισμού για την αγοραστική δύναμη

Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή παρουσίασε χθες την τριμηνιαία έκθεση για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και ο επικεφαλής του Ιωάννης Τσουκαλάς, κλήθηκε να σχολιάσει τα στοιχεία της Eurostat που εξακολουθούν να κατατάσσουν την Ελλάδα στις τρεις τελευταίες θέσεις της ΕΕ αν ως κριτήριο χρησιμοποιηθεί η αγοραστική δύναμη.

«Για να φτάσουμε το μέσο όρο αγοραστικής δύναμης της Ευρωζώνης απαιτούνται πολλά βήματα. Έχουμε χαμηλή παραγωγικότητα. Για να συγκλίνουμε ταχύτερα, χρειαζόμαστε υπερβάλλοντες ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Απαιτούνται επενδύσεις και μεγαλύτερη εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας. Διαφορετικά αν παραμείνουμε σε καθεστώς χαμηλής παραγωγικότητας και παράγουμε κυρίως για την εσωτερική αγορά δεν θα δούμε μεγάλη πρόοδο» υποστήριξε ο κ. Τσουκαλάς.

Ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού προέβλεψε ότι τα στοιχεία του 2026 θα δείξουν ότι η Ελλάδα θα εμφανίσει το ίδιο «κενό ΦΠΑ» με τον μέσο ευρωπαΪκό όρο δηλαδή κάτω από το 10%. Σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει αύξηση εσόδων από ΦΠΑ (και μάλιστα με μέτρα που λογίζονται ως παρεμβάσεις καταπολέμησης της φοροδιαφυγής) ύψους 1 δις. ευρώ. Αυτό το ποσό, εξηγεί ο κ. Τσουκαλάς, μπορεί να το επικαλεστεί το οικονομικό επιτελείο ως πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο για τη χρηματοδότηση νέων μέτρων στήριξης. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να υπάρξει η σχετική διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Όσον αφορά στον τρόπο διάθεσή του, ο κ. Τσουκαλάς τάσσεται υπέρ της περαιτέρω μείωσης του συντελεστή υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών αλλά και των ταχύτερων αποσβέσεων παραγωγικών επενδύσεων ώστε να δημιουργηθεί ισχυρό κίνητρο για επενδύσεις.

Η εκτέλεση του προϋπολογισμού

Το Γραφείο Προϋπολογισμού προβλέπει ότι ο φετινός προϋπολογισμός θα κλείσει με υψηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα από το 3,2% που είναι η επίσημη πρόβλεψη για φέτος. Επίσης, ο πήχης για τον ρυθμό ανάπτυξης διατηρείται στο 2,2% για το 2025 με τον κ. Τσουκαλά αναφέρεται στους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν θετική ή αρνητικά την πορεία της ελληνικής οικονομίας.

• Τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν στη ΔΕΘ 2025 (φορολογικές ελαφρύνσεις, στήριξη μισθωτών και συνταξιούχων, ενίσχυση απομακρυσμένων περιοχών) αναμένεται να βελτιώσουν το διαθέσιμο εισόδημα και να στηρίξουν την κατανάλωση.
• Η ισχυρή τουριστική χρονιά του 2025 και η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου ενισχύουν την εξωστρέφεια της Ελληνικής οικονομίας και συμβάλλουν στην αύξηση των εξαγωγικών εσόδων.
• Η πρόοδος στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, με αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων (RRF, STEP), δημιουργεί νέες επενδυτικές ευκαιρίες σε ενέργεια, υποδομές, και τεχνολογική καινοτομία.
• Η αύξηση ξένων άμεσων επενδύσεων σε τομείς όπως τα logistics, οι ΑΠΕ και η τεχνολογία, ενισχύει τη μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή δυναμική και την ανταγωνιστικότητα.
• Η περαιτέρω διεύρυνση της φορολογικής βάσης μέσω της καθολικής εφαρμογής των μέτρων φορολογικής συμμόρφωσης θα συμβάλλει στη δημιουργία επιπλέον δημοσιονομικού χώρου στο μέλλον.

Η εξαγορά της ΕΧΑΕ απο την Euronext

Η συμφωνία εξαγοράς της ΕΧΑΕ από την Euronext αποτελεί μια ένδειξη των θετικών προοπτικών της ελληνικής οικονομίας. Για την ελληνική κεφαλαιαγορά, η συμφωνία αναμένεται να έχει σημαντικά οφέλη καθώς το ελληνικό χρηματιστήριο θα ενταχθεί σε ένα δίκτυο εισηγμένων εταιρειών με υψηλή συνολική κεφαλαιοποίηση. Συνεπώς, η συμφωνία αναμένεται να ενισχύσει το ‘βάθος’ της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και την πρόσβαση των ελληνικών επιχειρήσεων σε διεθνή κεφάλαια.

Οι αρνητικές επιπτώσεις

Στην αντίπερα όχθη, σύμφωνα με την έκθεση, μπορεί να υπάρξουν πιθανές αρνητικές επιπτώσεις από τις ακόλουθες παραμέτρους:

• Η παρατεταμένη αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές ενέργειας και οι γεωπολιτικές εντάσεις (Ουκρανία, Μέση Ανατολή) συνεχίζουν να αποτελούν σημαντική πηγή κινδύνου για τον πληθωρισμό και την ενεργειακή ασφάλεια.
• Η συνεχιζόμενη άνοδος των ενοικίων και η έλλειψη προσιτής κατοικίας αποτελούν σημαντική κοινωνική και οικονομική πρόκληση, ιδίως για τα νέα νοικοκυριά και τις αστικές περιοχές.
• Η δημογραφική συρρίκνωση και η γήρανση του πληθυσμού περιορίζουν τη δυναμική της αγοράς εργασίας και αυξάνουν τις μελλοντικές δαπάνες για συντάξεις και υγεία.
• Η πιθανότητα καθυστερήσεων στην υλοποίηση επενδύσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης μπορεί να ανακόψει τη βραχυπρόθεσμη αναπτυξιακή ώθηση.
• Το υψηλό δημόσιο χρέος εξακολουθεί να αποτελεί παράγοντα ευπάθειας, ιδίως σε περίπτωση αύξησης του κόστους δανεισμού διεθνώς.
• Η ανάγκη για ταχύτερη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στη δικαιοσύνη, στη δημόσια διοίκηση και στην εκπαίδευση παραμένει καθοριστική.

Ο πληθωρισμός

Ανησυχητική χαρακτήρισε ο κ. Τσουκαλάς την ανθεκτικότητα του πληθωρισμού τον Αύγουστο στο 3,1%. «Παρακολουθούμε τις εξελίξεις μετά και την εκτίμηση για αποκλιμάκωση στο 1,8% τον Σεπτέμβριο» υποστήριξε ο κ. Τσουκαλάς ωστόσο προέβλεψε ότι η φετινή χρονιά θα κλείσει με μέσο ετήσιο πληθωρισμό κοντά στο 3%.