Πάνος Ρούτσι: Νίκες |
Φόρτωση Text-to-Speech…
Ο,τι κι αν έκανε η κυβέρνηση απέναντι στο αίτημα του Πάνου Ρούτσι θα ήταν «λάθος». Η εμμονή της στη νομιμότητα («δεν έχει υποβληθεί ακόμη αίτημα», «δεν αποφασίζουμε εμείς, αλλά η δικαιοσύνη») μπορούσε να κατηγορηθεί ως άκαρδη τυπολατρία και ακόμη χειρότερα: Μπορούσε να της καταλογιστεί ως ενοχή και φόβος απέναντι σε όσα έμελλε να αποκαλυφθούν διά της εκταφής. Η αντίθετη στάση, του συμβιβασμού με όσα της ζητούσε η πλατεία, θα έδειχνε ότι η κυβέρνηση ενδίδει σε αυτό που καταγγέλλει: Τα λαϊκά δικαστήρια. Τον αντισυστημισμό που ενδύεται γουνάκι εισαγγελέα από την πλατεία.
Η κυβέρνηση δεν αποφάσισε τίποτε από τα δύο. Αμφιταλαντεύτηκε. Αμύνθηκε. Μέχρι που το εκκρεμές κατέληξε εκεί που το οδηγούσαν οι εντεινόμενες πολιτικές πιέσεις. Το συμπέρασμα είναι ότι η Δικαιοσύνη τελικώς δεν υπακούει μόνο στη δικονομία. Είναι ευάλωτη στην περιρρέουσα κοινωνική ατμόσφαιρα, όσο και η πολιτική εξουσία.
Λένε ότι αυτή η εξωνομική «ευελιξία» δείχνει «ανθρωπιά» και «ενσυναίσθηση». Στη φωνή ενός πατέρα διατεθειμένου να διακινδυνεύσει την ίδια τη ζωή του προκειμένου να εκμαιεύσει μια ανακριτική πράξη, η απάντηση του θεσμού δεν μπορεί να εξαντλείται στο ότι η πράξη αυτή είναι «απολύτως αλυσιτελής». Δεν μπορεί η απάντηση να είναι ότι «τα ευρήματα της νεκρο-ψίας και νεκρο-το-μής δεν κατέλει-παν κανένα περι-θώ-ριο αμφι-σβήτη-σης της αιτίας θανάτου» (εισαγγελικό σκεπτικό για την αρχειοθέτηση μήνυσης 167 συγ-γε-νών τον Ιούλιο του 2024). Αυτή είναι μια απάντηση επιστημονική. Χωρίς ψυχή.
Η αλήθεια είναι ότι το μέτρο του ανθρωπισμού στο αίτημα Ρούτσι δεν το ήγειραν μόνο οι συνήθεις τοκιστές του θυμού. Το ακαταμάχητο του διαβήματός του επέτρεψε τη δημιουργία ενός πολύχρωμου αστερισμού επιδραστικής ενσυναίσθησης, από την Μποφίλιου μέχρι τον Αρχιεπίσκοπο και από τον υπουργό Αμυνας μέχρι τον Μπισμπίκη.
Ολα τα αιτήματα καταλήγουν στο δικαστήριο.
Ο απεργός έχει τώρα κάθε λόγο να αισθάνεται νικητής και δικαιωμένος, ακόμη κι αν το αποδεικτικό μέσο που διεκδίκησε δεν τον δικαιώσει. Ακόμη κι αν έχουν δίκιο οι ειδικοί που –ανωνύμως, για να μην μπλέξουν– λένε ότι η εκταφή δεν μπορεί πλέον να δώσει απαντήσεις.
Ο αγώνας του Πάνου Ρούτσι, άλλωστε, ήταν, όπως έλεγαν και οι υπερασπιστές του, όχι πολιτικός, όχι νομικός, αλλά πρωτίστως ηθικός. Τα όποια πολιτικά αποτελέσματα της απεργίας ήταν παρενέργειες – όπως και οι επιπτώσεις που μπορεί να είχε το αίτημά του στον χρόνο της δίκης.
Η ηθική είναι απόλυτη. Δεν κρίνεται από τις συνέπειές της. Ούτε συγκρίνεται. Η ομιλούσα ηθική της διεκδίκησης είναι ίση με τη σιωπηλή ηθική άλλων γονέων. Ολες οι ηθικές περιμένουν να λάβουν θεσμική υπόσταση στο δικαστήριο. Αλλη οδός σε μια συντεταγμένη κοινωνία δεν υπάρχει.
Τη δίκη περιμένει ο Πάνος Ρούτσι. Τη δίκη περιμένουν –αμίλητοι και «αόρατοι»– και οι γονείς της Εριέττας Μόλχο. Εκείνοι δεν έχουν καν τάφο να κλάψουν. Ούτε λείψανο να ξεθάψουν.
