Τα επιπλέον κιλά έφυγαν, αλλά τι γίνεται με τη χαλάρωση στο δέρμα;

ΣΙΜΑΡ ΜΠΑΤΖΑΖ / THE NEW YORK TIMES
02.10.2025 • 23:32

Σε λιγότερο από ένα χρόνο η Τρέσνεϊ Ράμσεϊ έχασε 45 κιλά χάρη στην τιρζεπατίδη, το φάρμακο κατά της παχυσαρκίας, όμως έμειναν σημάδια στο δέρμα της: είναι χαλαρό και με μαλακές πτυχώσεις. Στην αρχή της φαινόταν μικρό το τίμημα, καθώς όσο έχανε βάρος οι πόνοι από την ενδομητρίωση και την ινομυαλγία υποχωρούσαν, ενώ η αρτηριακή πίεσή της και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα της ομαλοποιούνταν. Ομως, καθώς το δέρμα της χαλάρωνε και το στήθος της έπεφτε, η 37χρονη Ράμσεϊ γινόταν όλο και πιο ανασφαλής, αποφεύγοντας τα γυμναστήρια, τις δημόσιες πισίνες και κάθε χώρο όπου το σώμα της θα ήταν εκτεθειμένο.

Η χαλάρωση του δέρματος αποτελεί εδώ και χρόνια πρόβλημα για τους ασθενείς που υποβάλλονται σε βαριατρική χειρουργική, όπου μειώνεται το μέγεθος του στομάχου, ή για όσους χάνουν βάρος πολύ γρήγορα. Τα τελευταία χρόνια, όμως, οι γιατροί παρατηρούν πολύ συχνότερα χαλάρωση του δέρματος, καθώς τα νέα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας –όπως τα Ozempic, Zepbound και Wegovy– γίνονται ολοένα πιο ισχυρά και ευρέως διαδεδομένα.

Ενας στους οκτώ ενηλίκους στις ΗΠΑ δηλώνει πλέον ότι λαμβάνει αυτά τα φάρμακα, γεγονός που τροφοδοτεί τη ζήτηση για χειρουργική αναδιαμόρφωση του σώματος (Surgical Body Contouring), όπου αφαιρείται ή συσφίγγεται το χαλαρό δέρμα. Ομως πολλές από αυτές τις επεμβάσεις είναι απαγορευτικά ακριβές, ενώ οι μη χειρουργικές λύσεις –όπως υπέρηχοι, ραδιοσυχνότητες και λέιζερ– έχουν μελετηθεί ελάχιστα μετά από μεγάλη απώλεια βάρους. Αυτός ο συνδυασμός υψηλού κόστους και ελλιπούς έρευνας έχει ανοίξει τον δρόμο σε μια παράπλευρη βιομηχανία influencers, που προωθούν κρέμες, κολλαγόνα, συμπληρώματα και άλλες αμφίβολες θεραπείες στο Διαδίκτυο.

Κολλαγόνο και ελαστίνη

Η γρήγορη απώλεια βάρους ξεπερνάει την ικανότητα του δέρματος να προσαρμοστεί. Το κολλαγόνο και η ελαστίνη είναι πρωτεΐνες που δίνουν στο δέρμα τη σφριγηλότητα και την ελαστικότητά του. Επιτρέπουν στο δέρμα να τεντώνεται όταν αυξάνεται το βάρος, όταν αναπτύσσονται οι μύες ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ομως, σαν ένα λάστιχο ή μπαλόνι που μένει τεντωμένο για πολλή ώρα, δεν επιστρέφει πάντα στην αρχική θέση του.

Οταν χάνετε βάρος, το στρώμα λίπους κάτω από το δέρμα –ο υποδόριος ιστός– συρρικνώνεται, αφήνοντας κενό ανάμεσα στο δέρμα και στους μυς. «Κάπου πρέπει να πάει αυτό το δέρμα, και συνήθως πέφτει λόγω της βαρύτητας», εξηγεί η δρ Χόλι Λόφτον, ειδικός στην παχυσαρκία στο NYU Langone Health της Νέας Υόρκης. Οταν κάποιος χάνει πάνω από 22 κιλά ή αδυνατίζει πολύ γρήγορα, το δέρμα δύσκολα προλαβαίνει να επανέλθει. Μετά τα 25, μάλιστα, τα επίπεδα κολλαγόνου και ελαστίνης αρχίζουν να μειώνονται, εξηγεί η δρ Χέδερ Γούλερι-Λόιντ, δερματολόγος στη Φλόριντα.

Το χαλαρό δέρμα μπορεί να προκαλέσει εξανθήματα, λοιμώξεις και δυσφορία. Το δέρμα συχνά τρίβεται και γλιστράει πάνω στο σώμα, και με τον καιρό αυτή η τριβή μπορεί να οδηγήσει σε εξανθήματα, ερεθισμούς ή ακόμη και ανοιχτές πληγές, εξηγεί η Κέιλα Νόρθαμ, νοσηλεύτρια εξειδικευμένη στην παχυσαρκία στο γενικό νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, η οποία στα 20 της έχασε 68 κιλά μέσω βαριατρικής χειρουργικής. Ο ιδρώτας που συσσωρεύεται στις πτυχώσεις του δέρματος κάνει τους ασθενείς πιο ευάλωτους σε βακτηριακές και μυκητιασικές λοιμώξεις. Αυτές οι σωματικές δυσκολίες συχνά μετατρέπονται και σε συναισθηματικές. Μια μελέτη έδειξε ότι η χαλάρωση στο δέρμα συνδέεται με υψηλότερα επίπεδα κατάθλιψης, σημειώνει η Βαλεντίνα Ιβεζάι, κλινική ψυχολόγος στη Σχολή Ιατρικής του Γέιλ.

Οι κρέμες

Παρότι πολλές εταιρείες προωθούν «συσφιγκτικές» ή «ανορθωτικές» κρέμες, οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν δρουν αρκετά σε βάθος ώστε να συσφίξουν το δέρμα. Τα ενυδατικά προϊόντα και το υαλουρονικό οξύ μπορούν να «γεμίσουν» το δέρμα ώστε να δείχνει πιο σφριγηλό, αλλά χρειάζονται καθημερινή χρήση για να διατηρείται το αποτέλεσμα. Αντίστοιχα, οι κρέμες με ρετινόλη ή βιταμίνη C μπορούν να φωτίσουν το δέρμα και να βελτιώσουν την υφή του, κάνοντάς το να φαίνεται πιο νεανικό και σφριγηλό, εξηγεί ο δρ Εντουαρντ Ρος, διευθυντής του Κέντρου Λέιζερ και Αισθητικής Δερματολογίας στην κλινική Scripps. Λέει ότι η ρετινόλη –και γενικότερα τα προϊόντα με βάση τη βιταμίνη Α– θεωρείται ό,τι καλύτερο για την υγεία του δέρματος. Ωστόσο, όσον αφορά τη χαλάρωση, τα οφέλη είναι μάλλον αισθητικά παρά δομικά, προσθέτει.

Οι κρέμες κολλαγόνου πιθανότατα δεν βοηθούν στη σύσφιγξη, αφού δεν επιδρούν στο δέρμα σε βιολογικό επίπεδο, εξηγεί ο Ρος. Οι ειδικοί λένε ότι ο καλύτερος τρόπος για να συσφίξετε το δέρμα μόνοι σας είναι να χτίσετε μυς, καθώς μπορούν να γεμίσουν το κενό που αφήνει το χαμένο λίπος. Η αερόβια άσκηση και η προπόνηση αντίστασης μπορούν να βελτιώσουν την ελαστικότητα, αλλά η δεύτερη συμβάλλει περισσότερο στην ανάπτυξη μυϊκής μάζας.

Για απώλεια βάρους έως περίπου 22 κιλά, ορισμένοι δερματολόγοι προτείνουν θεραπείες με υπερήχους ή ραδιοσυχνότητες –γνωστές εμπορικά ως Ultherapy, Sofwave και Thermage– που θερμαίνουν τον συνδετικό ιστό του δέρματος και διεγείρουν την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης. Οι θεραπείες αυτές έχουν καλύτερα αποτελέσματα στο πρόσωπο και στον λαιμό, αλλά «όσο κατεβαίνουμε στο σώμα η αποτελεσματικότητα μειώνεται», σημειώνει η δρ Ζακλίν Γουοτσμέικερ, αισθητική δερματολόγος και ειδικός στην ιατρική με λέιζερ στην Αριζόνα, με ελάχιστη δράση στην κοιλιά και στους μηρούς.

Η επιφανειακή θεραπεία με λέιζερ είναι επίσης μια δημοφιλής επιλογή, αλλά στην πραγματικότητα δεν συσφίγγει το δέρμα, λέει. Αντίθετα λειαίνει και μειώνει τις ρυτίδες, βελτιώνοντας την όψη του, χωρίς όμως να επηρεάζει την ελαστικότητά του.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η μόνη πραγματικά αποτελεσματική λύση για τη χαλάρωση του δέρματος μετά από μεγάλη απώλεια βάρους είναι η χειρουργική επέμβαση, όπου γίνονται αφαίρεση του επιπλέον δέρματος και σύσφιγξη του υπόλοιπου. Στις επεμβάσεις αυτές περιλαμβάνονται ανόρθωση προσώπου, βραχιόνων, στήθους και μηρών, καθώς και κοιλιοπλαστική ή panniculectomy, δηλαδή ολική αφαίρεση του πλεονάζοντος δέρματος που κρέμεται από την κοιλιά, εξηγεί ο δρ Λάιλ Λάιπζιγκερ, επικεφαλής πλαστικής χειρουργικής στο εβραϊκό ιατρικό κέντρο του Λονγκ Αϊλαντ.

Οι πιθανοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν αιμορραγία, λοιμώξεις και δυσκολίες στην επούλωση. Ολες αυτές οι επεμβάσεις αφήνουν μόνιμα σημάδια: «Ανταλλάσσουμε δέρμα με ουλές», λέει ο δρ Τζόζεφ Κούρι, πλαστικός χειρουργός στο ιατρικό κέντρο του πανεπιστημιακού νοσοκομείου του Κλίβελαντ.